دلبستگي در كودكان به‌خصوص نوزادان كمك مي‌كند تا احساسات منفي خود را در مواقع استرس و ناراحتي تنظيم كرده و با كمك آن محيط را كاوش كنند، حتي اگر حاوي محرك‌هاي ترسناك باشد. دلبستگي، يك نقطه عطف رشد در زندگي كودك و يك موضوع مهم باقي مي‌ماند. در بزرگسالي، بازنمايي‌هاي دلبستگي ديده مي‌شود و ممكن است مشكلاتي را به همراه داشته باشد.
در مقالات فبلي در مورد سبك دلبستگي ناايمن و واكنشي به‌عنوان مشكلات دلبستگي توضيحاتي داديم. در اين مقاله در مورد علائم و نشانه‌هاي اين مسئله بحث خواهيم كرد.
علائم و نشانه هاي اوليه
مشكلات دلبستگي بر روي يك پيوستار از مشكلات خفيف كه به‌آساني قابل‌تشخيص و واضح است تا شديدترين شكل به نام اختلال دلبستگي واكنش (RAD) قرار مي‌گيرند. اگرچه، هرگز براي درمان و اصلاح مشكلات دلبستگي در كودكان مانند اختلال سبك دلبستگي خيلي دير نيست، ابتدا شما علائم دلبستگي ناايمن را كشف مي‌كنيد و بعداً مراحلي را براي اصلاح آنها در نظر مي‌گيريد.
با تشخيص اوليه شما مي‌توانيد از بروز مشكل جدي‌تري اجتناب كنيد. با توجه‌كردن به آنها در دوران طفوليت مشكلات دلبستگي اغلب با كمك‌ها و حمايت‌هاي مناسب به‌آساني حل مي‌شوند. اين نشانه‌ها عبارت هستند از:
اجنتاب از تماس چشمي
لبخند نزدن
نزديك نشدن براي جلوگيري از صميميت و در آغوش گرفته شدن
نپذيرفتن تلاش هاي موجود در راستاي آرام كردن، دلجويي كردن و برقراري ارتباط
بي توجهي و نگاه نكردن به مراقب، زماني كه او را تنها مي گذارند.
گريه هاي تسلي ناپذير
بي صدا بودن و ايجاد نكردن صدا يا زمزمه‌ها
دنبال نكردن شما به صورت چشمي
عدم علاقه مندي به انجام بازي‌هاي تعاملي يا بازي با اسباب بازي‌ها
مدت زمان طولاني بي قرار است و بدن خود را تكان مي‌دهد.
لازم به ذكر است كه علائم اوليه دلبستگي ناايمن مشابه با علائم اوليه مباحث ديگري مانند اختلالات بيش‌فعالي و اوتيسم است. در صورتي كه هر يك از اين علائم هشداردهنده را مشخص كرديد با پزشك خود براي تشخيص حرفه‌اي مشكل يك قرار ملاقاتي تعيين كنيد.
علائم اختلال سبك دلبستگي واكنشي
ناسازگاري با لمس‌شدن و محبت فيزيكي. كودكان داراي اختلال دلبستگي در كودكان واكنشي اغلب هنگام لمس‌شدن به خود مي‌پيچند، مي‌خندند يا حتي (اوخ) مي‌گويند و اعتراض مي‌كنند. لمس‌كردن و محبت به‌جاي اينكه توليد احساساتي مثبت كند به‌عنوان تهديد درك مي‌شود.
مسئله كنترل. اكثر كودكان داراي اختلال دلبستگي واكنشي با تحت كنترل باقي‌ماندن مشكل دارند و از نشان‌دادن احساس درماندگي اجتناب مي‌كنند و آنها اغلب نافرمان، لجباز و اهل جدل هستند.
مشكلات خشم. خشم ممكن است مستقيماً با راه‌انداختن قشقرق، برون‌ريزي، يا رفتار گمراه‌كننده و رفتار پرخاشگرانه منفعل ابراز شود. كودكان داراي اختلال دلبستگي واكنشي ممكن است خشم خود را در اعمال مقبول از نظر اجتماعي مانند محكم دست‌دادن به ديگران يا خيلي محكم در آغوش گرفتن كسي پنهان كنند.
ناتواني در ابراز محبت به مراقب اصلي. براي مثال كودكان داراي اختلال دلبستگي واكنشي ممكن است به طور ناجوري خونگرم با غريبه‌ها رفتار كنند درحالي‌كه به والدين خود محبت كمي يا هيچ‌گونه محبتي نشان ندهند.
وجدان رشدنيافته. كودكان داراي اختلال دلبستگي واكنشي ممكن است؛ مانند افراد بي‌وجدان رفتار كنند و نتوانند احساس گناه، تأسف يا پشيماني را پس از بدرفتاري نشان دهند.
علائم وابستگي سالم در سنين مختلف
در حدود يك تا دوماهگي، كودك وقتي شما لبخند مي‌زنيد لبخند بزند و به صداهاي بلندي كه مي‌سازيد پاسخ دهد.
در حدود چهارماهگي، كودك شما احتمالاً به‌نوبت با شما سروصدا مي‌كند.
در پنج‌ماهگي، همه‌جا با شما مي‌آيد.
در حدود هشت‌ماهگي، وقتي به چيزها نگاه مي‌كنيد، نگاه شما را دنبال مي‌كنند. اين به‌عنوان توجه مشترك شناخته مي‌شود.
در حدود شش تا ۱۲ ماهگي، كودك بايد به طور فعال به دنبال آرامش از شما باشد و تمايل به بازي نشان دهد. وقتي آنها از شما جدا مي‌شوند، ناراحت به نظر مي‌رسند. همچنين در اطراف غريبه‌ها كمي اضطراب نشان مي‌دهند، زيرا مي‌توانند چهره‌هاي آشنا و ناآشنا را تشخيص دهند.
در حدود ۱۲ ماهگي، كودك با شما بازي‌هايي مانند دالي موش از حركات براي برقراري ارتباط غيركلامي “سلام”، “خداحافظ” يا “به آنجا نگاه مي‌كند” استفاده مي‌كند.
در حدود ۱۵ ماهگي آنها نشانه‌هايي از همدلي نشان خواهند داد. شايد با ديدن خواهر يا برادري كه گريه مي‌كند غمگين به نظر مي‌رسند، ناراحت شود.
بين ۱۸ تا ۲۴ ماهگي، كودك با اسباب‌بازي‌ها وانمود مي‌كند، مانند تقليد مكالمه با تلفن اسباب‌بازي يا غذادادن به عروسك.
درمان دلبستگي ناايمن در بزرگسالي
همان‌طور كه كودكان داراي اختلال دلبستگي واكنشي رشد مي‌كنند و بزرگ‌تر مي‌شوند، آنها اغلب الگوهايي از علائم بازداري شده يا بي‌قيدوبندي را رشد مي‌دهند.
علائم بازداري شده در اختلال دلبستگي واكنشي. كودك يا بزرگسال بي‌نهايت منزوي و به لحاظ هيجاني منفصل است و در برابر راحتي و آسايش مقاومت مي‌كند. اين دسته از كودكان از آنچه در محيط اطرافشان مي‌گذرد آگاهي دارند و حتي حساس هستند؛ اما واكنش يا عكس‌العملي نشان نمي‌دهد و ممكن است ديگران را هل دهند، ناديده بگيرند يا حتي وقتي ديگران قصد نزديك‌شدن به اين كودكان را داشته باشند به آنها حمله‌ور شوند.
علائم بي‌قيدوبندي در اختلال دلبستگي واكنشي. اين كودك ظاهراً بين مراقب، والدين يا غريبه‌ها تفاوتي قائل نيست. به دنبال آسايش و دريافت توجه از تقريباً هر شخص است، بدون متمايزكردن. او به‌شدت وابسته است و از نظر عقلي نسبت به سن خود كمتر عمل مي‌كند و ممكن است به‌صورت دائمي و مادام‌العمر مضطرب به نظر برسد.
منبع:كانون مشاوران ايران-دلبستگي در كودكان
بازدید:
