سنين نوجواني دوراني بسيار آشفته است. نوجوانان در اين دوره در پي كشف هويت خود مي باشند، مستقل تر مي شوند، نقش هاي مختلفي را امتحان مي كنند، از لحاظ اجتماعي ريسك پذيرتر مي شوند، و در پي امتحان مواد مخدر و الكل مي باشند، و همه ي اين موارد مي تواند باعث آسيب هاي عاطفي به نوجوان شود.

بنابراين تشخيص آشفتگي هاي معمول دوران و نوجواني و افسردگي نوجواني بسيار پيچيده مي باشد.

بر طبق گفته دكتر جين برسين، مدير اجرايي مركز سلامت ذهني جوانان در بيمارستان عمومي ماساچوست در بوستون: “براي والدين دشوار است كه افسردگي نوجوانشان را تشخيص دهند، كودكان در اين گروه سني واكنش هاي عاطفي بالا و پاييني از خود بروز مي دهند، نوجوانان در اين دوره سني بيشتر منزوي مي شوند”. ولي افسردگي در نوجوانان مي تواند باعث از بين رفتن نوجوان شود، اين اتفاقات معمولا در اواخر دوره ي نوجواني بين سنين 15 تا 19 سالگي بروز مي كنند.

در اوايل دوره نوجواني پسران و دختران علائم مشابهي از افسردگي را بروز مي دهند. ولي پس از بلوغ، تمايل به افسردگي در دختران نسبت به پسران دوبرابر مي شود، و اين نسبت تا دوره ي بزرگسالي همچنان ادامه خواهد داشت. به همين دليل دقيقا مشخص نيست، ولي به احتمال زياد اين مسئله مي تواند ناشي از تركيبي از آسيب پذيري ژنتيكي و يا عوامل هورموني و اجتماعي باشد. دختران در اين دوره نسبت به تغيير در روابط خود حساس تر مي شوند، و همچنين براي داشتن اضطراب مستعدتر مي شوند.

خبر خوب براي مادرها و پدرها اين است كه: “به خصوص براي دختران ارتباط گرم و صميمي بين فرزند و والدين مي تواند يك عامل حفاظتي براي نوجوان در برابر افسردگي باشد”.

در اينجا هشت تيپ شخصيتي نوجوان كه مستعد افسردگي است براي والدين بيان مي شود:

مشاهده‌ي تغييرات در نوجوان. تغيير در رفتار سرنخي است كه متوجه شويم كه نوجوانمان چه احساسي دارد. امكان دارد نوجوان فعاليت هايش را متوقف كند و يا اينكه به صورت ناگهاني تغييرات عمده ي شخصيتي مانند ساكت تر شدن و يا غمگين تر شدن از خود نشان دهد. بر طبق گفته ي دكتر برسين حتي ممكن است بيشتر از غمگيني معمول يك نوجوان باشد و نوجوان تحريك پذير شود.

ديگر علائم شامل فاصله گرفتن نوجوان و عدم تمركز، تمايل كمتر به انجام فعاليت هاي معمول، و يا با استفاده از مواد مخدر به خود درماني بپردازد. اگر شما اين تغييرات را در موارد متعددي از زندگي نوجوانتان مشاهده كرديد، اين يك علامت خطر براي نوجوان شماست.

توجه به الگوها. اگر شما در الگوهاي رفتاري نوجوانتان تغييراتي را مشاهده كرديد، به حدي كه متوجه شديد كودكتان شخصي متفاوت به نظر مي رسد و اين تغييرات در شرايط مختلف مانند خانه، مدرسه و يا با دوستانش مشاهده كرديد اين‌جا زماني است كه بايد نگران شويد.

از بيرون از خانه اطلاعات كسب كنيد. از ديگر كساني كه كودك شما را مي شناسند از- مربي ها، معلمان، دوستان و والدين دوستانش جواياي اطلاعات شويد- كه متوجه شويد كه آيا نوجوانتان در رابطه با آنها نيز تغيير شخصيت داده است زيرا نوجوانان امكان دارد به شخص ديگري جداي از والدينشان اعتماد داشته باشند و مسائلشان را با او در ميان بگذارند.

علاوه بر اين با در نظر گرفتن عوامل استرس زاي زندگي مانند از دست دادن اعضاي خانواده، يا يك شخص نزديك، بيماري، از دست دادن شغل، و يا طلاق ممكن باعث ناراحتي و افسردگي نوجوانتان شود.

با كودكتان صحبت كنيد. چقدر با كودك و نوجوانتان در مورد كارها و احساساتش صحبت مي كنيد. با اطمينان از نوجوانتان سوالهاي اساسي بپرسيد ولي از سوال پيچ كردن نوجوانتان پرهيز كنيد. اين صحبت ها را زماني كه در حال رانندگي با نوجوانتان هستيد يا در حال صرف شام و يا در حال تماشاي تلويزيون مطرح كنيد. اجازه دهيد كه نوجوان صحبت كند و به پاسخ هايش گوش دهيد، و آنها را مطمئن سازيد كه به حرف هايشان گوش مي دهيد و آنها را درك مي كنيد.

سر صحبت را باز كنيد. اتفاقاتي را كه از نوجوانتان مشاهده كرديد با او در ميان بگذاريد. «من متوجه شدم كه خوب نمي خوابي» يا « من متوجه شدم كه تو زياد با دوستات بيرون نمي ري و خودتو تو اتاق حبس كردي». پس از ارائه اين مسائل به نوجوانتان، بگوييد: «اگر دوست داري مي تونيم در اين رابطه صحبت كنيم»، يا اينكه مي توانيد داستاني از دوره ي نوجواني خودتان را براي نوجوانتان تعريف كنيد.

اگر در ابتدا نوجوانتان با شما همكاري نكرد نااميد نشويد و دست بر نداريد، زيرا ممكن است باز كردن مسائل احساسي شان براي آنها راحت نباشد، و يا اينكه آنها از مطرح كردن مشكلشان خجالت بكشند.

مطرح كردن مشكل نوجوان با يك شخص متخصص. اگر نوجوان شما شروع به صحبت كردن در مورد افسردگي اش كند و به اينكه چه دردي را متحمل مي شود را براي شما مطرح كند، كودك شما متوجه مي شود كه شما به صورت جدي احساسات او را درك مي كنيد ولي اگر نوجوانتان پيشنهاد شما را رد كند امكان دارد كه از صحبت كردن در مورد احساساتش با شما راحت نباشد، در اين صورت شما به سراغ يك متخصص برويد و با او در اين رابطه مشورت كنيد زيرا شما به كودكتان اهميت مي دهيد.

بر طبق گفته ي برسين والدين بايد انتظار مقاومت نوجوانشان را در رابطه با اين ايده داشته باشند.

والدين هم چنين بايد از وجود سيستم حمايتي در اظراف خود مطمئن باشند تا بتوانند طرد يا خشم نوجوان افسرده خود را تحمل كنند.

از پرسيدن در مورد افكار خودكشي از نوجوانتان وحشت نداشته باشيد. بر طبق گفته ي برسين «مهم است كه والدين نسبت به اين موضوع اهميت بيشتري قائل شوند، و مطرح كردن اين مسئله باعث افزايش اقدام به خودكشي نخواهد شد» اگر نوجوانتان در مورد خودكشي، يا آسيب رساندن به خودش صحبت مي كند، و اينكه مي گويد بهتر است كه بميرد، بلافاصله آن را جدي بگيريد و در پي كمك گرفتن باشيد.

منبع:كانون مشاوران ايران-هشت راهنما براي والدين در رابطه با افسردگي نوجوانان