آيا كودكان دبستاني به اندازه نوجوانان محروميت از خواب دارند؟

در اين صورت، آيا آنها باز هم بايد زودتر شروع به تحصيل كنند؟

توصيه هاي موجود در مورد ميزان خواب كودكان سنين مختلف بايد براساس اتفاق نظر حكم هاي متخصصان باشد. گروهبندي هاي سني اساساً مطلق هستند و براي هر گروه سني دامنه هاي سني پيشنهاد مي شود كه حاكي از تفاوت هاي فردي در نياز به خواب است. غير از دانستن آنكه كودكان سنين بالاتر به طور متوسط ساعات خواب كمتري در مقايسه با خردسالان دارند، فقط تقريب هاي حدودي معطوف به نياز به خواب شده است. من به تازگي نتايجي از مطالعات فراتحليلي را خلاصه وار تلخيص كردم، يافته هاي اين مطالعه كه از ابزارهاي سنجش عيني استفاده كرده بود نشان داد كه ميانگين محروميت از خواب براي تمام رده هاي سني نشان از سير نزولي كمتر از اتمام بازه هاي سني توصيه شده داشت (گلند و همكاران،۲۰۱۸).

براي مطالعه بيشتر:

تنظيم خواب نيمروز كودكان

چگونگي برخورد با رفتارهاي كودك در هنگام خواب

در مطالعه اي جديد گروبر و همكارانش(۲۰۱۸) ذكر كردند كه توصيه هاي خواب توسط مؤسسه ملي خواب(NSF) براي كودكان دبستاني و متوسطه يك طور است؛ ۹تا۱۱ساعت. اما وقتي آنها خواب كودكان سنين ۶تا۱۱سال را به طور عيني در هفت شبانه روز پي در پي هفتگي در طي سال تحصيلي اندازه گرفتند دريافتند كه كودكان سنين بالاتر درطيف سني مذكور محروميت از خواب كمتري داشتند. براي مثال؛ تنها۳/۵۱درصد از كودكان سنين ۱۰و۱۱سال نه تا ده ساعت را در تختخواب سپري كردند. سنجش هاي اكتي گرافيك “خواب واقعي” نشان داد حتي كودكان سنين پايين تر در هر طيف سني ساعات خواب توصيه شده را مي خوابند.

حال اين سؤال باقي مي ماند: كودكان بزرگتر خوابي كمتر از توصيه هاي صاحبنظران دارند يا اينكه خيل عظيمي از كودكان دبستاني به اندازه كافي نمي خوابند؟ واقعاً هيچ جواب قطعي براي اين سؤال وجود ندارد اما نظر من روي تفسير بعدي است. من شيفته نظر ايرادشده زير توسط گروبر و همكارانش شدم:

“جمعاً يافته ها نشان مي دهد كه تغييرات از قبل مفروض ايجاد شده در نوجواني با شروع دوران بلوغ در عوض مي تواند در كوچكترها يعني كودكان مدرسه رو نيز ديده شود. خواب كودكان پايه سوم و چهارم در مقايسه با همتايان كوچكتر خود دچار تأخير زودهنگام و تغييرات فشرده تري است و اين وضع در بين كودكان پايه هاي پنجم و ششم حد افراطي تري به خود مي گيرد “. از زمان مطالعات ره گشاي دكتر ماري كراسكادون در دهه ۱۹۸۰ كه واقعاً به صورت يك قاعده كلي و علمي براي خواب درآمده است از اين جهت كه نوجوانان رسيده به سن بلوغ فاز تأخيري و دشواري در به خواب رفتن را تجربه مي كنند. به دليل آنكه مدارس متوسطه صبح خيلي زود شروع مي شوند، فرض بر اين است كه نوجوانان دچار محروميت از خواب مزمن شوند.

اين مفروضات يك مؤسسه علمي برجسته براي جنبش سريع در به عقب انداختن زمان شروع مدارس متوسطه است. همانطور كه قبلاً نيز مستند كرده ام، نواحي تحصيلي سياستگذار در امر آغاز به كار ديرتر مدارس متوسطه تلنگري زده اند بر برنامه هاي اياب و ذهاب دبستان آنچنان كه مدارس ابتدايي زودتر شروع شوند. تحقيقات خيلي كمي در اثربخشي يا عدم اثربخشي شروع زودهنگام مدارس ابتدايي و در نتيجه كمتر خوابيدن و نيز تحقيقات كمي در تعيين اينكه عملكرد تحصيلي ضعيف ناشي از بيخوابي است يا خير، صورت گرفته است.

اما نتايج گروبر و همكارانش و اين نتيجه گيري ها بايد دست كم فرصتي براي تعمق ما باشد. اگر كودكان كمتر از سن تعيين شده در بازه ۶تا۱۱سال مي خوابند احتمال دارد كه آنها با اين حال نيز ساعاتي ناكافي مي خوابند در صورتي كه اكثر قريب به اتفاق كودكان ۱۰و ۱۱ساله در فاز پيش از بلوغ قرار دارند. گروبر و همكاران اشاره اي به زماني به عنوان الگوي همگاني شروع مدارس نكردند اما آنها بيدارشدن بين ساعات۶:۱۸ و ۶:۳۰ صبح را خاطر نشان ساختند. با شروع مدارس قبل از۷:۳۰دقيقه صبح كودكان مجبورند براي لباس پوشيدن، صبحانه خوردن و رفتن به مدرسه خيلي زودتر از خواب بيدار شوند. ضمن آنكه توصيه آكادمي پزشكي اطفال آمريكا در خصوص اينكه مدارس نبايد زودتر از ۸:۳۰ صبح شروع شود قابل فهم است، اما آيا هيچ گونه توجيهي براي تعميم بيشتر اين توصيه ها به مدارس ابتدايي وجود ندارد؟

منبع:كانون مشاوران ايران-مسئله كلاس هاي صبح زود در كودكان دبستاني