تحول موضوعات جنسي در كودكان (۳ تا ۷ سالگي)

غريزه ي جنسي يكي از غرايز پرقدرت بشر است كه اگر براي مهار و هدايت آن به موقع اقدام نشود و از راه صحيح تعديل نگردد، زمام اختيار آدمي را به دست خواهد گرفت و چون طوفاني سركش، او را به منجلاب و فساد و تباهي خواهد كشاند (علي مرداني، ۱۳۸۶). غريزه ي جنسي از لحظه ي تولد در نهاد فرد وجود دارد. ارضاي غريزه ي جنسي بر اثر لذتي كه به دنبال دارد، كودك و نوجوان را به خود مشغول مي دارد. تلاش براي ارضاي درست و مناسب اين غريزه نه تنها مذموم نيست بلكه بسيار نيكو و پسنديده نيز هست اما بايد از طريق آموزش صحيح، كنترل و هدايت شود، بدين منظور آشنايي با ويژگي هاي جنسي كودكان در سنين مختلف ضروري است. در اين مقاله سعي شده است تحول مسائل جنسي در دوره هاي مختلف رشدي كودك (۳ تا ۷ سالگي) مورد بحث قرار داده شود.

از هنگام تولد تا ۳ سالگي كودك بيش از سنين ديگر سعي دارد با اندام حسي خود به كشف جهان برآيد، در اين سنين رفتارهاي جنسي كودك ويژگي هاي خاصي را داراست:

نسبت به اعضاي مختلف بدن خود كنجكاو مي‌شود و در صدد كشف آن‌ها بر مي‌آيد .
از لمس كردن آلت تناسلي خود لذت مي‌برد (توجه داشته باشيد كه لذت كودك ۳-۲ ساله ، با لذت جنسي تفاوت دارد).
به راحتي و بدون هيچ‌گونه خجالت و شرمساري درباره‌ي اعضاي بدن خود صحبت مي‌كند .
قادر به صحبت با ديگران و درك گفته‌هاي آنان است . مي‌توان نام اعضاي بدنش را به او ياد داد . مادر و پدر مي‌توانند به منظور كمك به كودكان خردسال (تا ۳ سالگي) و رشد ويژگي‌هاي جنسي سالم در آنان به نكات آموزشي زير دقت كنند :
۱- درباره‌ي اعضاي مختلف بدن و كاركرد هر يك ، توضيحات ساده و قابل فهمي به كودك بدهيد . براي مثال ، دهان و دندان‌ها براي خوردن و جويدن غذا مي‌باشد ، چشم‌ها براي ديدن و …

۲- كودك را در آغوش بگيريد و اجازه دهيد علاقه و محبت شما را از اين طريق درك كند . كودكان نياز به برقراري تماس‌هاي جسماني با والدين و اعضاي خانواده‌ي خود دارند .

۳- به تدريج به فرزندتان تفاوت و خصوصي بودن بعضي از اندام‌هاي بدنش را ياد بدهيد . براي مثال ، بيني عضوي از صورت است و دست زدن به آن اشكالي ندارد ، ولي آلت‌تناسلي اندامي خصوصي است و ديگران نبايد به آن دست بزنند.

۴- چنان‌چه فرزندتان با كودك غير هم‌جنس خودش بازي مي‌كند و متوجه‌ي تفاوت جنسي خودش با او مي‌گردد ، سعي كنيد تفاوت دختر و پسر را خيلي ساده و راحت برايش توضيح دهيد .

۵- به كودك ياد بدهيد كه اگر كودك ديگري قصد داشت آلت تناسلي او را ببيند ، با مخالفت كردن و گفتن اين‌كه: “اين قسمت از بدن من كاملا خصوصي است” ، مانع از انجام اين كار شود .

۶- چنان‌چه فرزند خردسالتان درباره‌ي حاملگي سوالي پرسيد ؛ سعي كنيد با ساده‌ترين عبارات و جملات جواب او را بدهيد .

۷- سعي كنيد هنگامي كه درباره‌ي اعضاي بدن – اعم از سر ، دست ، پا و آلت تناسلي صحبت مي‌كنيد، احساس گناه، شرمساري و خجالت نداشته باشيد.

سن ۳-۶ سالگي:

كودك در ۳ تا ۵ سالگي نسبت به خصوصيات جسماني خود و تفاو تهاي جنسي دختر و پسر كنجكاو است و كنجكاوي او صرفاً جنبه ي شناختي و كشف دارد. نوع پرسش هاي كودك معمو لاً در مورد آفرينش خود، كيفيت پيدايش و چگونگي به دنيا آمدن خود است، سوال هايي از قبيل مرا از كجا اوردي يا نوزاد از كجا مي ايد، و من كجا بوده ام. اين سوال هاي آنان طبيعي و عادي است. ديد كودك درباره ي بدن خود و همسالان، مانند ديد والدين نيست؛ از اين رو در پاسخ به اين پرسش ها هم همواره بايد به اين نكته توجه داشت كه روند آموزشي كودك بايد تدريجي باشد و نبايد هم هي جزئيات را يكباره در اختيار او گذاشت. پاسخ پرسشها بايد كوتاه و ساده باشد (اوحدي، ۱۳۸۰).

در ۶- ۵ سالگي فعاليت هورمو نهاي جنسي كم است؛ در ۷ سالگي، پسران نسبت به دختران ابراز علاقه مي كنند اما اين ابراز علاقه جنبه ي دوستي دارد نه جنبه ي جنسي. گاهي كودكان به هنگام استحمام، توالت يا تعويض لباس به بدن خود نگاه مي كنند يا براي كنجكاوي آلت تناسلي خود را دس تكاري م يكنند. اين رفتار گاهي به جهت مشكلات جنسي خشكي پوست آلت يا خارش يا سوزش آن است. در مواردي اضطراب، باعث اين رفتار مي شود و از اين راه، كودك كسب آرامش مي كند. به طور كلي، اين رفتار هنگام استحمام، بازيگوشي، خستگي، بي حوصلگي، هنگام حركت در خودرو، و هنگام مطالعه (در سنين تحصيل) بيشتر وجود دارد. در اين گونه موارد، والدين بايد خو نسردي خود را حفظ كنند و كودك را از اين گونه رفتار بازدارند.

منبع:كانون مشاوران ايران-تحول موضوعات جنسي در كودكان (۳ تا ۷ سالگي)