اختلال استرس پس از سانحه در سربازان و نظاميان چگونه درمان مي شود؟

بسياري از جانبازان، هنگام بازگشت از خدمت سربازي با علائم اختلال استرس پس از سانحه مواجه مي‌شوند. اما اقداماتي وجود دارد كه مي توانند انجام دهند تا احساس بهتري داشته باشند.

درك اختلال استرس پس از سانحه در جانبازان
آيا با تطبيق مجدد خود با زندگي پس از سربازي مشكل داريد؟ آيا هميشه حس مي‌كنيد كه در لبه پرتگاه هستيد، هميشه نگران هستيد، يا از طرف ديگر، احساس بي حسي و عدم ارتباط با عزيزان خود داريد؟ آيا فكر مي كنيد كه ديگر هرگز مانند يك فرد طبيعي نخواهيد بود؟

بسياري از سربازان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را تجربه مي كنند. اگر اختلال استرس پس از سانحه درمان نشود، زندگي با آن بسيار سخت خواهد بود. وقتي زمان بسياري انتظار بكشيد و چيزي تغيير نكند به راحتي نااميد مي‌شويد.

اما مي توانيد از امروز شروع كنيد و به خودتان كمك كنيد كه احساس بهتري پيدا كنيد. حتي اگر آنقدر مشكلتان شديد بوده كه به درمان باليني روي آورديد. اقدامات زيادي وجود دارد كه مي توانيد انجام دهيد تا به خودتان كمك كنيد كه بر اختلال استرس پس از سانحه غلبه كنيد و حتي قوي تر از قبل شويد.

چه چيزي باعث اختلال استرس پس از سانحه مي شود؟
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، كه گاه به عنوان شوك پوسته يا موج گرفتگي هم شناخته مي شود، پس از تجربه ضربه شديد يا يك رويداد تهديد كننده در زندگي رخ مي دهد.

طبيعي است كه ذهن و بدن شما پس از چنين رويدادي در شوك قرار بگيرد، اما اگر همين پاسخ طبيعي در سيستم عصبي شما باقي بماند تبديل به اختلال استرس پس از سانحه مي شود.

سيستم عصبي شما دو روش خودكار و بازتابي براي پاسخ دادن به رويدادهاي استرس زا دارد:

آماده‌باش، جنگ يا گريز، زماني انجام مي‌شود كه شما نياز به دفاع از خود يا جان سالم به در بردن از خطر يك موقعيت جنگي داريد. در اين هنگام ضربان قلب شما سريع تر شده و فشار خون شما بالا مي رود، ماهيچه هاي شما سفت مي شوند و قدرت و سرعت واكنش شما افزايش مي يابد. هنگامي كه خطر برطرف شد، سيستم عصبي بدن شما را آرام مي كند، ضربان قلب و فشار خون شما را كاهش مي دهد و به تعادل طبيعي خود باز مي گرديد.
بي‌حركتي زماني اتفاق مي‌افتد كه استرس زيادي را در موقعيت تجربه كرده باشيد و حتي وقتي خطر از بين رفته، هنوز خود را «گرفتار» مي‌بينيد. سيستم عصبي شما قادر به بازگشت به حالت عادي تعادل خود نيست و شما نمي توانيد اين رويداد را پشت سر بگذاريد. اين اختلال استرس پس از سانحه ناميده مي‌شود.
بهبودي از اختلال استرس پس از سانحه با خارج شدن، به صورت ذهني و عاطفي، از منطقه جنگي اتفاق مي‌افتد. زيرا شما هنوز از نظري عاطفي و احساسي در آنجا زندگي مي‌كنيد. درمان به سيستم عصبي شما كمك مي‌كند تا از آنجا «آزاد» شود.

علائم اختلال استرس پس از سانحه در جانبازان
اگرچه معمولاً علائم اختلال استرس پس از سانحه در ساعات يا روزهاي پس از يك رويداد آسيب زا ديده شوند، اما گاهي اوقات اين علائم ماه ها يا حتي سال ها پس از بازگشت ظاهر مي شوند. اختلال استرس پس از سانحه در هر سرباز به طور متفاوتي ايجاد مي شود، اما مي‌توان چهار دسته كلي براي علائم آن برشمرد:

يادآوري‌هاي مكرر رويداد آسيب‌زا: افكار ناراحت‌كننده، كابوس‌ها، و يادآوري هاي احساسي باعث مي‌شود آن رويداد دوباره و دوباره تكرار ‌شود. با يادآوري ضربه‌هاي روحي، واكنش‌هاي شديد احساسي و فيزيكي مانند حملات پانيك، لرزش غيرقابل كنترل و تپش قلب ايجاد مي شود.
اجتناب شديد از چيزهايي كه شما را به ياد رويدادهاي آسيب زا مي اندازد: از افراد، مكان ها، افكار يا موقعيت هايي كه با خاطرات بد ارتباط دارند، دوري مي‌كنيد كه حتي مي‌تواند باعث كناره گيري از دوستان و خانواده و از دست دادن علاقه به فعاليت هاي روزمره گردد.
منفي شدن افكار و بد شدن خلق و خو: با چيزهايي مانند باورهاي منفي اغراق آميز درباره خود يا جهان و احساس مداوم ترس، گناه يا شرم كمتر مي‌توانيد احساس مثبت داشته باشيد.
هميشه مراقب بودن: تغييرات ناگهاني در احساسات و واكنش‌هاي عاطفي شديد رخ مي‌دهد، مانند تحريك پذيري، عصبانيت، رفتار بي پروا، مشكل در خوابيدن، مشكل در تمركز و هوشياري بيش از حد ( افزايش هوشياري).
پيشگيري از خودكشي در جانبازان مبتلا به PTSD
افكار خودكشي در ميان سربازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه شايع است. احساس خودكشي يك نقص شخصيتي نبوده و به اين معني نيست كه شما احمق، ضعيف يا ناتوان هستيد.

اگر تصميم به خودكشي داريد، فوراً به دنبال كمك باشيد. با فردي مورد اعتماد صحبت كنيد يا در صورت نياز با اورژانس تماس بگيريد.

منبع:مركز مشاوره و روانشناسي مشاورانه-اختلال استرس پس از سانحه در سربازان