وقتي ما به ارتباط مي انديشيم، به طور كلي آن را در دو طبقه رفتار كلامي و غيركلامي تقسيم مي كنيم. اما براساس مدل ارتباط”چهار گوش” ما از طريق چهار كانال مجزا صحبت مي كنيم و گوش مي دهيم. حال سؤال اينجاست،زماني كه شما از طريق يكي از اين كانال ها مراوده مي كنيد مخاطب شما چه چيزي را مي شنود؟ يك مطالعه جديد كه در نوروساينس رفتاري به كار برده شده است بر بررسي عوامل تأثيرگذار بر نحوه اي كه پيام شما دريافت مي شود بر نقش انتقال دهنده ي عصبي هورمون اُكسي توسين متمركز شد. اگرچه اساس آن نوروساينس است اما اين مطالعه دركي از نحوه اي كه شما مطمئن مي شويد مخاطب شما واقعا به آنچه شما مايليد بشنوند گوش مي دهند را فراهم مي كند.ميشل فادمير و همكاران از دانشگاه مونيخ (2016) كار خود را بر اساس نظريه مدل چهار گوش بنيان نهادند كه در آن پيشنهاد مي دهد كه هر پيام كلامي حاوي چهار بُعد مختلف از ارتباط است:

1-مضمون واقعي: اطلاعات محض، خاص و واقعي

2-خودآشكار سازي:اطلاعاتي در مورد خود كه شما دوست داريد با شخص ديگري به اشتراك بگذاريد

3-ارتباط:اصطلاحي كه بيانگر احساسي است كه شما در مورد شخص ديگري و در مورد رابطه خود با شخص ديگري داريد.

4-خواهش: در خواستي كه شما از شخص ديگر مي كنيد

اين مدل نشان مي دهد كه شما با ديگران چه چيزي را مخابره مي كنيد كه به پيامي كه شما اميدواريد توسط طرف مقابل دريافت شود بستگي دارد. اگر مي خواهيد موضوعات ارتباطي را مدنظر قرار دهيد، آن شامل ابعادي است كه شما بر آن تأكيد داريد. شما به همسر خود اطلاعاتي در مورد آب و هوا نمي دهيد هنگامي كه قصد داريد به تضاد موجود در مورد اينكه آيا همانقدر كه شما او را دوست داريد او نيز شما را دوست دارد يا خير پايان دهيد. اما، آنچه از جانب گيرنده پيام شما شنيده مي شود داراي واضحيت زيادي نيست. همسر شما به طور بالقوه با هر چهار گوش گوش مي دهد و تصميم مي گيرد كه كدام بعد پيام شما حاكي از انتقال است. مثال آب و هوا شايد حدكراني اندكي باشد اما آنچه ممكن است در حين تلاش كردن شمابراي حل كردنتعارض در مورد نحوه ي اداره دخل و خرج خانواده توسط خود و همسر شما رخ دهد را در نظر بگيريد. همسر شما ممكن است فكر كند كه شما اطلاعات واقعي را ابراز مي كنيد(موجودي حساب بانكي خود) زماني كه در عوض شما اميدواريد كه گفتگو به آزادي بيشتر و مراوده بهتري در كل در مورد هزينه هاي مالي شما منجر خواهد شد.

مثالي ديگر از مطالعه فاد مير و همكاران توصيف شده است كه شامل ارتباطي است كه در آن شما درصدد ارسال يك پيام با محتواي خواهش مانند اينكه ببينيد آيا دوست شما از گربه شما در مدتدر دسترس نبودنشما به مدت چند روز مراقبت مي كند، هستيد. گيرنده پيام شما مي تواند در مورد ناديده گرفتن خواهش و در عوض پنداشتن آنكه شما صرفاً در مورد ميزان مراقبت از گربه خود صحبت مي كنيد تصميم بگيرد. نويسندگان معتقدند كهپيام هاي دربردارندۀ تمايل مخابره خواهش براي فهماندن و درك شدن از سوي طرف مقابل به منظور توليد نتايج دلخواه مشكل تر مي باشند. براساس استدلال آنها اين بدان دليل است كه خواهش ها، تلاش هاي بيشتري را براي پردازش توسط گيرنده مي طلبند:”اساس اين احتمال برداشت از ارتباط است مانند تبادل اجتماعي يا حتي عمل مشاركت يك سويه از جانب گيرنده پيام”. پيامِ درخواست تلاش مي كند تا تأثير را خلق كند. گيرنده بايد تصميم گيرد كه آيا مي تواند به درك اين تأثير كمكي كند يا خير. همچنين شما به عنوان يك گوينده مي دانيد كه چنين پيامي ممكن است به آن نتيجه دلخواه منجر نشود پس شما ممكن است پيام ها را خيلي موفقيت آميز مخابره نكنيد.

محققان براي تعيين اينكه افراد هنگامي كه حس همدلي آنها برانگيخته مي شود در پيام هاي خواهش فعال و پذيراتر هستند يا خير، كانال هاي به لحاظ اجتماعي مسئول در شركت كنندگان را از طريق دادن دوزهايي تودماغي اُكسي توسين به آنهانيز اضافه و درگير كردند. يكي از اين اثرات اوليه هورموني افزايش همدلي است. اگر همدلي آنها برانگيخته شود شركت كنندگان مي بايست بيشتر به اتخاذ پيام خواهش متمايل باشند.

براي آزمايش اثر اُكسي توسين در مقابل پلاسيبو بر تفسير پيام خواهش از 43شركت كنند مرد(با ميانگين سني 30سال) درخواست شد تا پرسشنامه ارتباط چهار گوشي را تكميل كنند. اين پرسشنامه شامل 16بخش بود كه از شركت كنندگان خواسته شد تا ميزاني كه آنها يكي از اين چهار نوع پيام را از خود بروز مي دهند رتبه بندي كنند. يك سناريو از شركت كنندگان خواسته شد تا آنچه دوست آنها براي دعواي با دوست دختر خود گفته است را تجسم كنند. حال، شركت كنندگان بايد چهار تفسيري را كه آنها گمان مي كنند آن عبارت يا بيان مخابره كرده است را درجه بندي كنند(تفسيري كه از آن گفته دارند را درجه بندي كنند). در اين مثال، پيام بايد حاوي مضمون واقعي(من بايد با دوست دخترم بجنگم)، خودافشاگري(من نگران رابطه ام هستم)، اطلاعات ارتباطي(من فكر مي كنم بتوانم با شما درمورد دوست دخترم صحبت كنم) يا خواهش(لطفاً به حرف هايم گوش دهيد سپس من را راهنمايي كنيد) باشد. در كل به شركت كنندگاني كه اُكسي توسين داده شد بعد خواهش را تابالاترين حد چهار تفسير ممكن رتبه بندي كردند. اين يافته ها با اين باور نويسندگان كه پيام هاي مخابره كننده خواهش، به احتمال بيشتري براي شكل گيري ارتباط اجتماعي صورت مي پذيرند، سازگار است. گرچه، درست است كه خواهش ها مستلزم تلاش بيشتري در جزئي از مخاطب براي نشان دادن تمايلشما به كمك مي باشد، اما شما گيرنده پيام را به نشان دادن واكنش در يك حالت فردي تري تحريك مي كنيد.مي توان گفتكه اُكسي توسين تأثير گذار بوده است زيرا آن شركت كنندگان را به شنيدن پيام به عنوان يك خواهش يا درخواست براي كمك و نه يك اظهار نظر واقعي تحريك كرده است.

ما نه تنها ما نمي توانيم همواره به دوستان و اعضاي خانواده اُكسي توسين بدهيم تا آنها بتوانند بر خواهش هاي را اجرا كنند بلكه ما هنوز هم مي توانيم از اين مطالعه ياد بگيريم. با واضح نمودن آن كه درخواست، درخواست است، شما مي توانيد كانال هاي متقابلي بين خود و افرادي كه با شما تعامل مي كنند بگشاييد. براي مثال، اگر مي خواهيد همسرشماتلاش بيشتري در جهت متعادل كردن هزينه هاي مالي انجام دهد به جاي گفتن آنكه شما چقدر وقت صرف كرده ايد(اطلاعات) به همسرخود اجازه دهيد بداند كه شما دوست داريد او كمك كند. زماني كه به طور واضح تري ارتباط برقرار مي كنيد احتمال بيشتري را فراهم مي سازيد كه گوش خواهش همسر شما در جهت آن كانال موردنظر متمايل شود.

به طور مشابه، زماني كه تلاش مي كنيم تا به طور كامل آنچه ديگران به ما مي گويند را درك كنيم، تلاش بيشتري صورت مي گيرد و در اينكه آيا پيام خواهشي را كه دريافت مي كنيم به عنوان يكي از آن سه بعد ديگر تحريف شده است يا خير، قضاوت مي كنيم. داشتن تعاملات اجتماعي رضايت بخش تر بدان معناست كه ما بايد همه تلاش خود را براي مراوده كردن و شنيدن از طريق چهار گوش خود به كار گيريم.

منبع :كانون مشاوران ايران-چگونه با هر چهار گوش خود گوش دهيد