همه ي ما مي دانيم كه اعتياد مي تواند تأثير فوق العاده مضري بر زندگي فرد داشته باشد.
اعتياد و رفتارهاي اعتياد آور مي تواند منجر به طيف گسترده اي از علائم ناخوشايند و دلخراش باشد و يك سري عواقب ويرانگراز جمله خراب شدن روابط، كاهش عملكرد شغلي، سلامت جسمي ضعيف و تأثير منفي بر امور مالي و شخصي به همراه داشته باشد.
اعتياد يك ناتواني رواني و جسمي براي متوقف كردن مصرف يك ماده شيميايي، مواد مخدر، فعاليت يا ماده است، حتي اگر باعث آسيب رواني و جسمي شود.
اصطلاح اعتياد فقط به وابستگي به موادي مانند هروئين يا كوكائين اطلاق نمي شود. فردي كه نمي تواند جلوي مصرف داروي خاص يا مواد شيميايي را بگيرد، وابستگي به ماده دارد.
اعتياد يك بيماري مزمن است كه مي تواند ناشي از مصرف داروها باشد. به عنوان مثال، استفاده بيش از حد از مسكن هاي تجويز شده مواد افيوني، باعث مرگ روزانه افراد زيادي مي شود كه واقعا تاسف آور است.
اعتياد يك اختلال عملكرد مزمن سيستم مغز است كه شامل پاداش، انگيزه و حافظه است.
اين مربوط به شيوه اي است كه بدن شما يك ماده يا رفتاري را هوس مي كند، به ويژه اگر باعث شود كه اجبار يا وسواس به دنبال “پاداش” و عدم نگراني از عواقب آن باشد.
شخصي كه اعتياد را تجربه مي كند:
الف :قادر به دوري از ماده يا متوقف كردن رفتار اعتياد آور نيست .
ب: عدم كنترل از خودش نشان مي دهد .
ج : فاقد پاسخ عاطفي مناسب است.
با گذشت زمان، اعتياد مي تواند به طور جدي در زندگي روزمره اختلال و آشوب ايجاد كند . افرادي كه اعتياد را تجربه مي كند نيز مستعد ابتلا به چرخه هاي عود و بهبودي هستند.
به اين معني است كه ممكن است بين استفاده شديد و خفيف چرخه وجود داشته باشد.
متاسفانه هر ساله، اعتياد به الكل، دخانيات، مواد مخدرغيرقانوني و مواد مخدر تجويز شده، به اقتصاد مملكت مان ضربه هاي هولناكي مي زند .
درمان مي تواند مدت زيادي طول بكشد و ممكن است پيچيده باشد اعتياد يك بيماري مزمن با طيف وسيعي از اثرات رواني و جسمي است.
هر ماده يا رفتار ممكن است مديريت متفاوتي داشته باشد و همچنين درمان متفاوتي نياز است .
شناخت علائم اعتياد اولين قدم براي كمك به خود يا راهنمايي شخصي است كه براي توانبخشي به آن اهميت داده مي شود.
به همين دليل درك درستي از علائم اعتياد بسيارمهم است. جنبه هاي رفتاري، جسمي و رواني اعتياد وجود دارد.
علائم رفتاري اعتياد را بشناسيد
علائم رفتاري شامل روابط بيروني فرد با جهان است در حالي كه علائم جسمي مربوط به تجلي بدن در اثر عوارض جانبي ناشي از مصرف داروي است.
علائم رفتاري شامل موارد زيراست:
۱- افكار و اعمال وسواسي
به دست آوردن و استفاده از مواد مخدر به اولويت هاي اصلي زندگي تبديل شده است در حالي كه تمام يا بيشترين تعهدات از جمله كار، خانواده يا مدرسه با يكديگر كنار مي آيند.
۲ – بي توجهي به صدمات ناشي ازاعتياد
اگرچه سوء مصرف مواد مخدر باعث ايجاد اضطراب جسمي و روحي براي فرد و عزيزان آنها مي شود، اما فردي كه با اعتياد دست و پنجه نرم مي كند، متاسفانه استفاده از مواد مخدر يا الكل را ادامه مي دهد.
۳ – از دست دادن كنترل
حتي در صورت تمايل به متوقف كردن يا كاهش مصرف مواد مخدر، فرد نمي تواند اين كار را انجام دهد.
۴- انكار اعتياد يا مخفي كردن مصرف مواد مخدر
فردي كه با اعتياد مقابله مي كند، مصرف مواد مخدر خود را انكارمي كند. براي اجتناب از توجيه كردن ديگران، فرد ممكن است مخفيانه مواد مخدررا مصرف كند.
سوء مصرف مواد مخدر نمي تواند براي مدت طولاني پنهان بماند تأثير آن بسيا چشمگيرو عيني است و فردي كه از مواد مخدر استفاده مي كند مي تواند سريعاً از كنترل خارج شود .
تغيير در رفتار، غفلت از مسئوليت ها، فرسودن منابع مالي و درگير شدن د رفتارهاي جنايي برخي از بارزترين علائم يك مشكل مواد مخدر است.
اعضاي خانواده، عزيزان و همكاران معمولاً در بهترين وضعيت براي تشخيص مشكل مواد مخدر از آنجا كه با رفتار و عادات فرد آشنا هستند.
علائم جسمي اعتياد
علائم جسمي اعتياد مي تواند به عنوان عوارض جانبي استفاده، در هنگام مصرف بيش از حد و يا در نتيجه برداشت از خود بروز دهد.
ممكن است تشخيص دادن علت علائم جسمي براي شخصي بسيار دشوار باشه ، اما اثرات شديد آن نياز به درمان فوري پزشكي داره .
همچنين، درك اين نكته ضروري است كه علائم ترك در هنگام تنظيم بدن به دليل عدم آشنايي مقادير يك دارو، ايجاد ميشه. اين يك روند طبيعي است، اما برداشت آن مي تواند خطرناك باشد.
نويسنده : مركز مشاوره روانشناسي مشاورانه
بازدید:
